Warszawskie place - spacer

24 marca 2013 r.

Dnia 24 marca odbył się spacer szlakiem placów Warszawy. Pomimo tego, że kalendarzowo mieliśmy już wiosnę, aura była raczej zimowa, a temperatura nie przekraczała 0 stopni. Cieplej było z pewnością tym, którzy tego dnia pobiegli w Półmaratonie Warszawskim przecinającym naszą trasę.

Wycieczka rozpoczęła się na Plac Jana Henryka Dąbrowskiego nazywanym dawniej Placem Zielonym. Pod koniec XIX wieku był to plac niezwykle elegancki, jednak jego status bardzo ucierpiał po drugiej wojnie światowej. Do całkowitej rozbiórki nadawały się jedynie 2 kamienice, jednak wyburzono całe 2 pierzeje, a pozostałe odarto ze zdobień. Idąc ulicą Kredytową poznaliśmy m. in. neorokokowy pałacyk Warszawskiego Klubu Myśliwskiego, modernistyczno-secesyjny gmach Towarzystwa Zakładów Gazowych czy neorenesansowy budynek Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego wzorowany na weneckiej bibliotece Sansovina. Ciekawostką jest kamienica przy ulicy Kredytowej 8 nagrodzona w 1959 r. tytułem „Mistera Warszawy”.

Po dojściu na Plac Małachowskiego zwróciliśmy uwagę na ewangelicko-augsburski kościół Św. Trójcy, kamienicę heurichowską (po wojnie siedziba Ministerstwa Poczt i Telegrafów), Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Reja i oczywiście „Zachętę”. Ta galeria była świadkiem wielu skandali i wydarzeń historycznych. To tutaj w 1922 r. zamordowany został Prezydent Gabriel Narutowicz. Sam zaprojektowany przez Stefana Szyllera budynek powstał na przełomie XIX i XX wieku dla Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych wspierającego rodzimych artystów.

Następnym punktem naszej wycieczki po Warszawie był Plac Piłsudskiego. Ciężko wyobrazić sobie dzisiaj wygląd placu z lat dwudziestych XX wieku. Pałac Saski, Pałac Bruhla, niezwykle okazała Pałac Kronenberga i jeszcze znajdujący się środku placu prawosławny Sobór Św. Aleksandra Newskiego to budynki, których już dzisiaj nie zobaczymy. Jedynym ocalałym fragmentem jest Grób Nieznanego Żołnierza, ale i ten obiekt w czasach II Rzeczypospolitej otaczany był większym szacunkiem. Obraz Placu Piłsudskiego zmienił się za to poprzez biurowiec Metropolitan zaprojektowany przez światowej klasy architekta Normana Fostera. Przez dziedziniec tego budynku przeszliśmy udając się na Plac Teatralny.

Dawniej mieścił się tutaj Marywil – pałac królowej Marysieńki, ale dzisiaj w jego miejscu stoi okazały budynek Teatru Wielkiego, a przy nim 2 pomniki Wojciecha Bogusławskiego i Stanisława Moniuszki. Dawny ratusz (przeniesiony po rozbiórce na rynku Starego Miasta w 1818 r.) to Pałac Jabłonowskich, a w jego bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się pałac bankiera Stanisława Augusta Poniatowskiego, Piotra Blanka będący obecnie siedzibą Ministerstwa Sportu i Turystyki. Odbudowa Placu Teatralnego trwała wiele lat, a ostatnim jej elementem było wybudowania kościoła Św. Brata Alberta i Św. Andrzeja Apostoła zwanego kościołem środowisk twórczych. Dawniej perspektywę zamykała jeszcze kamienica Wawrzyńca Mikulskiego. Kto wie, może zostanie jeszcze odbudowana?

Kolejne ważne obiekty znajdowały się przy ul. Senatorskiej, gdzie zwiedziliśmy kolejno kościół Św. Antoniego Padewskiego, Pałac Mniszchów i Pałac Błękitny (nazwa pochodzi od koloru jego dachu). Dochodząc do Placu Bankowego zatrzymaliśmy się jeszcze przy figurze Św. Jana Nepomucena ufundowanym przez Józefa Mniszcha. Budynki powstałe w czasach Królestwa Polskiego zajmuje obecnie Prezydent m. st. Warszawy i Wojewoda Mazowiecki, a ustawiony po wojnie pomnik Feliksa Dzierżyńskiego zastąpiono pomnikiem Juliusza Słowackiego (cokół pozostał bez zmian). Po drugiej wojnie światowej zmienił się znacząco kształt placu, a w 1991 zakończono w końcu budowę Błękitnego Wieżowca.

Serdecznie dziękujemy wszystkim miłośnikom Warszawy i Uczestnikom tej wycieczki po Warszawie!